เด็กข้างถนน : โดย ท.เลียงพิบูลย์ 4

“คุณคิดอุปการะอบรมเด็กข้างถนนอย่างนี้ เป็นบุญกุศลที่ได้ช่วยสังคม หมดความประพฤติชั่วไปได้อีกคนหนึ่ง ทำให้ตำรวจหนักแรงน้อยลง” ผมจึงบอกว่า “เด็กคนนี้เป็นเด็กดีอยู่แล้ว เพราะได้รับการอบรมจากผู้เป็นยาย แกรู้ดีรู้ชั่ว รู้จักบุญคุณ” เพื่อนนายตำรวจผู้นั้นหัวเราะแล้วพูดว่า “ผมเชื่อ เท่าที่แกทำไปนั้น ก็แสดงว่าแกเป็นเด็กดี เด็กที่อยู่ในสภาพเช่นนี้หาเด็กดีไม่ได้ง่ายๆ แต่สิ่งแวดล้อมนี่ซิครับ ความคับแค้น ความทุกข์ยากลำบาก ความจำเป็นบีบบังคับอาจเปลี่ยนแปลงจิตใจของแกให้เป็นโจรไปได้ คราวนี้แหละจะเพิ่มความยุ่งยากลำบากให้แก่สังคมและการปราบปราม จึงเป็นหน้าที่ของผมช่วยคุณหาเด็กเป็นการป้องกันอาชญากรไปด้วย ได้ทั้งงานราชการและส่วนตัว ผมจึงมีความยินดีและเต็มใจจะสืบหานำเด็กคนนี้มาให้คุณจนได้” ต่อมาไม่นานนัก ด้วยความสามารถของเพื่อนผมก็นำเด็กคนนั้นมาตามสัญญา เขาเล่าว่าไปพบแกอยู่ในวัดกับท่านสมภาร ผมไม่ทราบจะพูดอะไรดี จึงจะสมกับความดีในครั้งนี้เหมือนได้ลาภอันประเสริฐที่ได้เด็กคนนี้มาอยู่กับผม แต่แล้วผมก็ไม่สบายใจ เพราะสังเกตดูแกเศร้าเหงาๆ อยู่ตลอดเวลา คล้ายกับคนมีทุกข์หนักอยู่ในใจ แทนที่จะดีใจ ผมได้พยายามปลอบโยนให้หายทุกข์ และถามว่าเหตุใด แกจึงไปได้ข่าวจากสลัดดำ แล้วก็เสี่ยงภัยมาบอกให้ผมทราบ แกบอกกับผมว่า แกรู้จักสลัดดำหลังจากยายถึงแก่กรรมด้วยโรคชรา และเริ่มเล่าเรื่องของแก โดยทำตาแดงๆ จะร้องไห้ แกเล่าว่า “ก่อนจะตาย ยายเรียกผมไปนั่งข้างๆ ที่ยายนอนเจ็บ แล้วยายก็เอามือคลำทั่วหน้าผม เพราะเวลานั้นตาของยายมองอะไรไม่เห็น แล้วยายก็ร้องไห้ ผมเอามือของยายขึ้นไว้บนหัวด้วยความรักนับถือ เพราะผมไม่รู้ว่าจะทำอะไรดีกว่านี้ แล้วผมก็ร้องไห้สงสารที่ยายเป็นห่วงผม” ยายพูดว่า “อ้ายหนู ยายรู้ดีว่ายายจะอยู่กับเอ็งได้อีกโดยไม่กี่วันแล้ว รักษาตัวไว้ให้ดีนะหลานนะ เอ็งอุตส่าห์อาบเหงื่อต่างน้ำเพื่อหาเงินมาเลี้ยงยายสุจริต ขายทั้งหวานเย็น ล็อตเตอรี่ หนังสือพิมพ์ และลูกโป่ง เอ็งทำทุกอย่างเพื่อหาเลี้ยงยายด้วยความกตัญญู แต่ยายไม่มีทรัพย์สมบัติจะให้เอ็ง ยายมีแต่ศีลธรรมที่ใช้อบรมสั่งสอนเอ็งมาตลอดเวลา เพื่อจะได้ติดตัวปฏิบัติเป็นความดีต่อไป คนเราอาจจะจนทรัพย์สินเงินทอง แต่อย่าให้จนศีลธรรมและความดี มีความกตัญญูรู้คุณ อย่าเนรคุณคน จะมีความเจริญแก่ตัวต่อไป มีศีลธรรมความดีทำให้จิตใจเราสูงขึ้น และมีความสบายใจ ผิดกับความชั่ว มันทำให้จิตใจต่ำเลวและเสื่อมลง ที่สุดก็ต้องอยู่ในความทุกข์ จงจำคำของยายไว้” ก่อนที่ยายจะจากไปก่อนนี้ยายเป็นห่วงเอ็งมาก นอนตาไม่หลับ คิดว่าถ้ายายตายแล้วเอ็งจะลำบาก จึงฝากท่านสมภารให้ช่วยดูแลสั่งสอนเอ็งต่อไป เอ็งก็โตขึ้นทุกวัน เกรงจะเสียคนเพราะไม่มีคนคอยสั่งสอนตักเตือน เมื่อวันก่อนท่านสมภารมาเยี่ยมยาย ท่านก็รับปากว่าจะช่วยดูแลเอ็งต่อจากยายแล้ว ท่านได้ขอเอาดวงวัน เดือน ปีเกิดของเอ็งไปดู แล้วท่านก็กลับมาบอกยายว่า “ไม่ต้องเป็นห่วงอ้ายหนูหรอกโยม อาตมาตรวจดูดวงชะตามันแล้ว ดวงของมันว่าจะมีคนอุ้มชู ชุบเลี้ยงอุปถัมภ์มันให้มีความสุขแน่ อ้ายนี่ตกน้ำไม่ไหล ตกไฟไม่ไหม้ ชะตามันดี ทีแรกก็ลำบากบ้าง แต่ต่อไปก็สบาย ตำราของอาตมาไม่เคยผิด” ยายรู้ว่าท่านสมภารทายแม่นมากไม่เคยพลาด นี่แหละอ้ายหนู ยายจึงบอกว่ายายหมดห่วงแล้ว ถึงจะตายก็ตาหลับ” และอีกสองวันต่อมายายก็ตายลงด้วยความสงบ และมีสติดี ทางวัดได้ช่วยกันจัดงานศพจนเรียบร้อย ผมมีความอาลัยว้าเหว่มากเพราะเรามีกันสองยายหลานหอบหิ้วไปไหนมาไหนด้วยกัน ตั้งแต่ผมเล็กๆ พอจำความได้ก็เห็นหน้ายายคนเดียวที่เป็นญาติ เราไม่เคยคลาดกันเลย บัดนี้ผมเหลือตัวคนเดียว ยายเคยบอกว่าเราไม่มีญาติพี่น้องที่ไหนอีกแล้ว ไม่มีใครอีกแล้วที่ผมจะรักเท่ายาย ผมมีความอาลัยและเสียใจ คิดถึงยายมากจนทนอยู่ในวัดไม่ไหว ผมจึงไปหาท่านสมภาร บอกท่านว่าจะลาไปทำงาน เพราะผมติดต่องานเอาไว้แล้ว สมภารท่านเป็นคนใจดี ท่านจึงแนะนำว่า “ไปทำงานให้คลายความเสียใจ คิดถึงยายสักพักหนึ่งก็ดีเหมือนกัน จะได้ไปพบกับคนที่อุปถัมภ์ค้ำชูเอ็งแต่ชาติก่อน จะได้สบายเสียที แต่เอ็งก็ไม่เคยทำงานที่ไหนมาก่อน อายุของเอ็งก็ยังน้อย หลวงพ่อสงสารเป็นห่วงเอ็งมาก คนเราเกิดมาก็ต้องต่อสู้ยังชีวิตเป็นธรรมดาของโลก แต่เอ็งยังเด็กและยังใหม่ต่อโลก ถ้าครั้งแรกไปพบคนชั่วเป็นตัวอย่าง ประพฤติตามจะติดนิสัยชั่วต่อไป ถ้าไปพบคนดีมีศีลมีธรรม ก็จะได้ตัวอย่างที่ดีติดเป็นนิสัยเช่นกัน หลวงพ่อจะให้คติเหมือนคาถาสักบทหนึ่ง จะได้ท่องให้ขึ้นใจเมื่อยามคับขัน จะได้เป็นเครื่องเตือนใจให้นึกถึงคำของหลวงพ่อที่ให้ไว้ว่า “พบคนชั่วให้หลีกหนี พบคนดีให้เข้าหา” จงจำไว้ให้ดี จะเป็นทางนำเอ็งไปสู่ทางที่ดีที่ชอบ ยายของเอ็งเป็นคนดีมากอยู่ในศีลธรรมตลอดมา เป็นผู้ดีตกยาก เป็นที่เคารพรักใคร่นับถือของคนในวัดทั่วไป เอ็งก็เป็นเชื้อสายของยาย และได้รับการอบรมมาด้วยความดี หลวงพ่อขอเตือนเอ็งว่า “เมื่อทำงานแล้วให้มีความขยันขันแข็ง มีความซื่อสัตย์มั่นคง อย่ารังเกียจงานที่เขามอบให้ ต้องตั้งใจทำให้ดีเรียบร้อยและรวดเร็ว อย่าถ่วงงาน อย่างถ่วงเวลา และอย่าไถล จะเป็นการเพาะนิสัยชั่วมาสู่ตัวเราเอง ความขยันขันแข็ง ซื่อสัตย์สุจริต ถ้าติดเป็นนิสัยประจำตัวของเราจะเป็นทางนำความรุ่งเรืองมาสู่ชีวิต เพราะคนดีมีความขยันขันแข็งมีจิตใจซื่อสัตย์สุจริต จะไปอยู่กับใครก็มีคนยินดีต้อนรับทุกแห่งผิดกับคนเกียจคร้านต่อการงาน มีใจไม่สุจริต ชอบไถล โกงเวลางาน พวกนี้เป็นผู้ทำลายตัวเอง ทำลายความรุ่งเรืองของชีวิตอนาคตเป็นที่รังเกียจชองผู้รู้ทั่วไป เขาไม่รู้ทันทีแต่ต่อไปเขาก็รู้ เราเกิดมาเป็นคนต้องมีมานะ อดทน เสียสละ ไม่เห็นแก่ตัว มีศีลมีสัตย์ อย่าเอาชนะคนพาลด้วยพาลตอบ เราใช้ศีลธรรมความดีเข้าต่อสู้ เราต้องชนะใจของเราเองสำคัญกว่าสิ่งอื่น” “คำเหล่านี้หลวงพ่อให้เป็นสมบัติของเจ้า จำเอาไว้เพื่อตักเตือนตัวเองให้ไปสู่ทางดีป้องกันทางชั่ว เอ็งจำไว้ปฏิบัติต่อไปและขอให้คุณพระศรีรัตนตรัยจงป้องกันคุ้มครองเอ็ง ให้พ้นจากภัยทั้งปวง นำเอ็งไปสู่ทางที่ดีที่ชอบและความเจริญต่อไปเถิด” ผมก้มลงกราบรับโอวาทของท่านสมภารแล้วพูดว่า “กระผมจะจดจำคำของหลวงพ่อ เหมือนเครื่องรางของขลังอันศักดิ์สิทธิ์ ที่จะป้องกันตัวผมให้พ้นจากความชั่ว” ท่านสมภารหัวเราะชอบใจแล้วว่า “เจ้าหนู เจ้านี่ฉลาดเกินตัว หาเด็กอายุเท่านี้จะพูดได้อย่างนี้ เห็นจะเป็นเพราะยายของเอ็งฝึกฝนอบรมมาก่อน จึงเข้าใจอะไรได้อย่างรวดเร็ว ถ้าเอ็งไปอยู่ที่ไหนไม่สบายก็กลับมาอยู่วัด ถ้าจะเอาดีทางศาสนาอยากบวชเณร หลวงพ่อจะบวชให้ ถ้าได้เล่าเรียนฝึกฝนศึกษาดีคงได้มหาเปรียญแน่ๆ นี่มันแล้วแต่บุญกุศล แต่ดวงของเอ็งไม่บอกว่าจะเอาดีทางศาสนา”