ฉะนั้น ขอให้พิจารณาว่าชายผู้นี้ไม่เกี่ยวข้องกับโจรกรรมรายนี้อย่างเด็ดขาดแน่นอน ขอให้ปล่อยตัวพ้นข้อหาไป นายทหารญี่ปุ่นคนนั้น พอได้ยินผมชี้แจงเหตุผล ๓ ข้อ ขึ้นมาอ้าง ก็รู้สึกสีหน้าของแกสลดลงทันที แต่แล้วก็ขอเวลาเพื่อพิจารณาดูให้ถี่ถ้วนเสียก่อนจึงจะแจ้งให้ทราบ ว่าแล้วก็เรียกนายทหารชั้นรองลงมาอีกสามคน ต่างก็เข้านั่งโต๊ะพิจารณาคำปรึกษาในคำให้การของทหารยามที่เห็นเหตุการณ์ และคำแก้ข้อหาของผม ๓ ข้อ แต่แล้วก็ได้ยินเสียงโต้ตอบถกเถียงกันเป็นภาษาญี่ปุ่น แม้ว่าหลักฐานของผมพอที่จะช่วยเหลือพ้นข้อหาไปได้ก็จริง และผมเองก็ไม่แน่ใจว่านายทหารญี่ปุ่นผู้มีใจเป็นธรรมผู้นั้นจะเห็นด้วยกับข้อเสนอทั้ง ๓ ข้อของผม หากนายทหารรองๆ ลงไปต่างไม่เห็นด้วยให้ใช้อำนาจ ไม่สนใจต่อเหตุผลและหลักฐานแล้วผมจะทำอย่างไร เมื่อผมคิดแล้วและได้ยินโต้ตอบกัน ผมก็หายใจไม่ทั่วท้อง เกิดความวิตกว่า ถ้าหากเขาไม่เห็นด้วยนำตัวชายผู้นี้ไปทำโทษทรมาน ผมจะทำอย่างไรดี ผมจะรีบไปติดต่อหน่วยประสานงาน หรือผมอาจจะร้องเรียนไปยังแม่ทัพงิ ซึ่งผมพอที่จะรู้จักดีว่า ท่านผู้นี้เป็นคนตรง รักความยุติธรรม มีคุณธรรมสูงเห็นอกเห็นใจชาวไทยมาก การที่ชาวเราอยู่ได้ด้วยความสงบในยามสงครามได้ ก็เพราะท่านแม่ทัพผู้นี้มีระเบียบวินัย มีศีลธรรม แต่ถึงเช่นนั้นก็คงไม่ทันเวลากว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้เสียก่อน ผมก็จะต้องรอเวลาตัดสินใจของนายทหารญี่ปุ่นอยู่ด้วยความกระวนกระวายใจ เวลากว่าจะผ่านไปแต่ละนาทีดูมันช่างนานเหลือเกิน เป็นเวลาที่ทรมาน ที่สุดความจริงการตัดสินจะปล่อยหรือจะต้องโทษทรมานของชายผู้นี้ ผมก็ไม่ต้องไปรับผิดชอบหรือไปรับโทษด้วย เพียงแต่ช่วยแก้ข้อหาให้ด้วยความสงสารเท่านั้น แต่ผมมีความรู้สึกทางจิตใจเหมือนตกเป็นจำเลยด้วย ถ้าชายผู้นี้ต้องโทษทรมาน ใจของผมก็ได้รับโทษด้วย เพราะผมรู้ว่าชายผู้นี้เป็นคนบริสุทธิ์แน่ ถ้าต้องโทษทรมาน ผมก็ไม่มีความสุข แต่แล้วการถกเถียงโต้ตอบกันก็สงบลง นายทหารญี่ปุ่นต่างก็ลุกขึ้นไปพิสูจน์ฝ่ามือซ้ายของผู้ต้องหา ทำให้ผมมีความสบายใจมากขึ้น เพราะการกระทำเช่นนั้นย่อมจะหมายความว่าพวกนายทหารญี่ปุ่นได้เชื่อถือการแก้ข้อหาของผมแล้ว เมื่อนายทหารญี่ปุ่นพิสูจน์จนพอใจแล้วก็กลับมานั่งปรึกษากันอีกพักหนึ่ง นายทหารผู้เป็นประธานก็สั่งให้พลทหารไปตามตัวทหารทั้งสองที่เป็นผู้จับกุมชายหนุ่มผู้นั้นมาโดยด่วน เมื่อทหารทั้งสองมายืนระวังตรง ยกมือขึ้นคำนับตัวแข็งอยู่ตรงหน้านายทหารผู้นั้นได้ยินเสียงถามโต้ตอบกัน แต่คงได้รับคำตอบไม่เป็นที่พอใจ นายทหารผู้นั้นจึงโกรธมากยกมือขึ้นแล้วก็ใช้ฝ่ามือตบหน้าทั้งซ้ายและขวาอย่างรวดเร็วทั้งสองคน รู้สึกว่าทหารของพระมหาจักรพรรดินั้นมีระเบียบวินัยดี แม้จะถูกตบจนเซไปเซมา แต่มือที่ยกขึ้นคำนับนั้นยังแข็งทื่อ ระวังตรงมิยอมให้ตกลง เมื่อลงโทษพลทหารพอสมควรแล้ว ก็ไล่ให้ออกไปจากที่นั่น หลังจากนั้นก็เดินตรงเข้าไปโค้งคำนับอย่างอ่อนน้อมต่อชายผู้นั้น เป็นการขอโทษผู้ต้องหาเป็นผู้บริสุทธิ์ ที่ถูกจับผิดตัวมา แล้วก็หันมาโค้งให้ผมฐานเป็นผู้ช่วยหาหลักฐานแสดงให้เห็นว่าชายผู้นั้นบริสุทธิ์ ผมเห็นชายผู้ต้องหาเข้าใจดีแกจ้องดูหน้าผมแล้วน้ำตาไหลออกมาด้วยความดีใจ ผมเห็นนายทหารญี่ปุ่นผู้นั้นหยิบธนบัตรจำนวนหนึ่งออกจากข้างในเป็นจำนวนเท่าใดผมไม่ทราบ ยื่นให้ชายผู้นั้นเป็นค่าทำขวัญ และให้ผมแปลคำพูดให้ผู้นั้นฟังว่า เสียใจอย่างสุดซึ้งที่จับผิดตัวมา เขาต้องขอโทษในความผิดพลาดครั้งนี้ ชายผู้นั้นเหมือนตายแล้วเกิดใหม่ สิ่งแรกที่คิดถึงก็คือ แม่ ฉะนั้นเมื่อปล่อยเป็นอิสระก็รีบไปหาแม่ทันทีด้วยความดีใจ นี่เป็นเหตุการณ์ผ่านมาแล้วสิบกว่าปี บัดนี้ชายผู้นั้นได้พาพรรคพวกมาช่วยนำรถของผมขึ้นจากข้างทาง และพวกเขาทุกคนก็ไม่ยอมรับค่าสินจ้างใดๆ ทั้งสิ้น ผมจึงถามว่า "พวกคุณมีเหตุผลอะไรที่พลอยไม่รับค่าสินน้ำใจ" ชายเหล่านั้นมีคนหนึ่งตอบแทนว่า "พวกผมได้ฟังเรื่องราวของท่านจากปากคำของพี่ทิดมานานแล้ว ก็เกิดมีจิตใจเคารพท่าน โดยยังไม่เคยรู้จักท่านมาก่อน และพี่ทิดยกย่องพูดถึงคุณงามความดีเคารพบูชาท่านอยู่เสมอ พวกเรานับถือพี่ทิดมากเพราะเป็นคนมีความกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ พวกผมก็พากันติดนิสัยพี่ทิดไปด้วย และพลอยเคารพนับถือบูชาคุณงามความดี ทั้งที่ไม่เคยพบท่านเลย เมื่อครู่นี้พี่ทิดเขาก็เล่าให้พวกผมที่มาในรถให้ฟังว่า เขาได้พบท่านแล้ว แต่ไม่กล้าเข้าไปทักเพราะรู้สึกว่าท่านจะจำเขาไม่ได้ แต่ก็ได้พยายามแอบจดเบอร์รถของท่านไว้แล้ว เขาตั้งใจเมื่อไปถึงกรุงเทพฯ ก็จะไปสืบหาและจะไปกราบเท้าท่านที่บ้าน เมื่อรถผ่านมาเห็นท่านยืนอยู่ข้างถนน ก็สงสัยจึงนึกรู้ว่าต้องมีเหตุเกิดขึ้น เมื่อมองไปข้างทางเห็นรถท่านตกลงไป พวกผมจึงเต็มใจที่จะรับใช้ท่าน แม้จะลำบากกว่านี้สัก ๑๐ เท่า พวกผมก็เต็มใจ ทำเพื่อบูชาความดีของท่านโดยไม่หวังสินจ้างใดๆ ทั้งสิ้น" ผมได้ยินเช่นนั้นก็ตื้นตันใจ นึกอยู่ในใจว่าคนเรานี่ถ้าอยู่กับคนดีเห็นความดีก็พลอยเป็นคนดีไปด้วย ถ้าอยู่กับคนชั่วก็คงพลอยชั่วไปด้วย ผมจึงเรียกชายผู้นั้นมาแล้วขอโทษที่แต่แรกจำไม่ได้ เพราะเมื่อครั้งที่ผมเห็นในค่ายทหารญี่ปุ่นนั้นหัวยังโล้นผมยังไม่ยาว คิ้วยังไม่ขึ้นซึ่งหน้าตาจึงแปลกกับปัจจุบันนี้ เพราะผมก็ขึ้นคิ้วก็ดก เวลาก็ผ่านไปนานแล้วจึงจำเค้าหน้าไม่ได้ และต่อไปนี้คงจะจำได้แม่นยำเพราะได้ทำบุญคุณไว้ เป็นธรรมดาผู้ที่ได้ให้ความช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นทุกข์นั้น มิได้จดจำว่าช่วยเหลือใครบ้าง เพราะไม่มีความประสงค์สิ่งใดตอบแทน ส่วนผู้ที่ได้รับความช่วยเหลือในยามทุกข์ หากเป็นผู้ที่ดีมีจิตใจสูงย่อมจะไม่ลืมและนึกถึง และผมก็ได้เล่าให้ชายผู้นั้นฟังว่า ก่อนหน้าที่รถเขาจะมาช่วยนั้น ได้มีรถงานผ่านมาคันหนึ่ง ผมได้ยืนโบกมือเพื่อขอความช่วยเหลือ แต่รถคันนั้นก็ผ่านไปโดยไม่สนใจ กลับโบกมือไม่ทราบความหมายอย่างไร และชายผู้นั้นก็ใช้ความตริตรองแล้วพูดว่า "รถคันนั้นก็เป็นพวกเดียวกัน ออกมาก่อนหน้าผมเล็กน้อย ธรรมดาพวกเราเคยช่วยคนที่ต้องการให้เราช่วยเสมอ เพราะผมเคยได้บทเรียนจากท่านมาแล้ว และพยายามอบรมให้เพื่อนๆ เสมอว่า การช่วยเหลือเป็นการกุศลในทางทำดี แต่ผมสงสัย ทำไมเขาจึงไม่หยุดช่วยเหลือท่าน ขอให้ผมนึกดูก่อน อ้อ ! ผมนึกออกแล้วเขาได้รับคำสั่งทางนายงานให้รีบนำรถเข้ากรุงเทพฯ ด่วน และรีบให้ไปถึงก่อนหนึ่งทุ่ม เพราะฉะนั้นเขาจึงหยุดช่วยท่านไม่ได้ การโบกมือเขาคงหมายความว่าจะมีรถตามมาข้างหลังอีกคันหนึ่งที่ช่วยได้คือรถของผม เมื่อท่านทราบเช่นนี้แล้วก็คงทำให้ท่านหายข้องใจได้บ้าง" ผมบอกว่าผมเข้าใจดีแล้วไม่มีอะไรสงสัย และผมก็ไม่ลืมบอกตำบลบ้านที่อยู่ของผม และเชิญให้พวกเขาไปพบ บางทีผมอาจมีโอกาสตอบแทนบุญคุณของเขาได้บ้าง นี่ก็เป็นเรื่องน่าคิดเรื่องหนึ่ง เรื่องของท่านผู้นี้ ข้าพเจ้าได้เขียนเพราะท่านเจ้าของเรื่องได้เล่าให้ฟังและก็ได้เรียบเรียงขึ้นใหม่ เพราะระยะเมื่อรถตกข้างถนนแล้วมีผู้มาช่วยนำรถขึ้นมาจากข้างถนนนั้นเป็นระยะสั้นเวลาน้อย การสนทนาเล่าเรื่องก็ไม่ได้ใจความนัก เพราะทุกคนกำลังเปียกทั้งฝน เปื้อนทั้งโคลน จึงต้องรีบกลับไปทำความสะอาดตัวตน เพราะอาจป่วยเป็นไข้หวัดได้ ข้าพเจ้าจึงได้เรียบเรียงตั้งแต่เริ่มต้นจนเกิดผลภายหลัง เพื่อได้ข้อความและเรื่องราวพอที่จะนำมาพิจารณาถึงเหตุผล ซึ่งเป็นเรื่องที่เกิดได้เสมอไม่ว่าสมัยใดเวลาใด หากท่านผู้ที่เคยเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้ เห็นว่าข้อความสำคัญตอนหนึ่งตอนใดยังขาดตกบกพร่อง ข้าพเจ้าผู้เขียนขอรับผิดแต่ผู้เดียวและโปรดได้ให้อภัยด้วย
ด้วยคุณงามความดีประจำจิต
เคยได้ช่วยชีวิตมิตรแปลกหน้า
ให้รอดพ้นโทษทัณฑ์ลงอาญา
จากญี่ปุ่นทหารกล้าคนกลัวเกรง
เมื่อเหตุการณ์ผ่านไปเป็นทศวรรษ
เกิดอุบัติเหตุภัยเพราะรีบเร่ง
รถเสียหลักตกหลุมแสนวังเวง
พบคนเก่งมิตรเก่าช่วยทันการ
ท.เลียงพิบูลย์
จากหนังสือกฎแห่งกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว เล่ม ๒
http://www.dhammajak.net/board/viewtopic.php?t=372
